GLIWICKIE WITRAŻE. Witraże z końca XIX i początku XX wieku w architekturze profanum Gliwic

ISBN: 978-83-89856-20-3

Oprawa: miękka, Format: 21x27 cm, Stron: 144,  2007 r.

Publikacja będąca próbą opisania współczesnego stanu witraży znajdujących się w gliwickich kamienicach, willach i budynkach użyteczności publicznej pochodzących z końca XIX i pierwszej połowy XX wieku.

Pierwsze prace dokumentacyjne gliwickich witraży z tego okresu, znajdujących się poza obiektami sakralnymi, podjęte zostały w latach 70. XX wieku. Efekty ówczesnych badań, a także badań prowadzonych w latach 2004-2006 stały się treścią niniejszej publikacji.

Odrodzenie sztuki witrażowniczej na Śląsku nastąpiło się w 2. połowie XIX wieku. Częścią tego zjawiska są witraże zdobiące gliwickie kamienice, wille i gmachy użyteczności publicznej. Witraże stały się, w okresie objętym zainteresowaniem publikacji, ważnym elementem dekoracyjnym wykorzystywanym w architekturze świeckiej. Stanowiły stylowe dopełnienie wystroju bogatych kamienic i willi, pojawiały się jako dekoracja nawet w budownictwie czynszowym. Pełniły szczególną rolę w gmachach użyteczności publicznej, podkreślając ich funkcje społeczne. Pozostawały w harmonii stylowej bądź kontraście z architekturą obiektu, którego były częścią. Były wyznacznikiem prestiżu, określały strefy reprezentacyjne budynku, organizując na przykład przestrzeń klatek schodowych.

Wydany przez Muzeum w Gliwicach katalog ilustruje te zjawiska, ukazując jednocześnie piękno i walory artystyczne witraży w gliwickich obiektach architektury świeckiej.

Publikacja została poszerzona o prezentację cyfrowej rekonstrukcji zniszczonych witraży z Domu Przedpogrzebowego na cmentarzu żydowskim przy ul. Poniatowskiego w Gliwicach.

SPIS TREŚCI

1. Słowo od Wydawcy
9. Witraże końca XIX i pierwszej połowy XX wieku w architekturze profanum Gliwic. Zarys problematyki
26. Wprowadzenie do katalogu
31. Stained glass of Gliwice/Gliwitzer Mosaikfenster
32. Gliwickie witraże katalog
34. Historyzm
36. Na granicy historyzmu i secesji
42. Secesja
62. Przekształcenia secesji
70. Wokół cyprysa
74. Na pograniczu secesji i modernizmu
84. Modernizm popularny
86. Wielość stylowa
92. Art deco
102. Pomiędzy modernizmem a ekspresjonizmem
104. Na granicy art deco i Nowej Rzeczowości
112. Na granicy ekspresjonizmu
114. Szkło ozdobne
130. Na granicy istnienia i nieistnienia (rekonstrukcja cyfrowa kwater witrażowych w Domu Przedpogrzebowym na Nowym Cmentarzu Żydowskim w Gliwicach)
136. Przypisy - część katalogowa
137. Suplement
138. Słowniczek
141. Bibliografia