Idea swojskości miasta

ISBN 9788372422019

Okładka: miękka, Format: 17x24 cm, Stron: 206, fotografie czarno-białe, 2001 r., Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej


Ze wstępu: "W pracy tej na tle ogólnego szkicu teoretycznego, obejmującego wszystkie skale problemu i rodzaje miejsc, zajmiemy się tematem swojskości w odniesieniu do miasta współczesnego, a szczególnie wspólczesnego miasta polskiego. Innymi słowy, spróbujemy odpowiedzieć na pytania: Jak to się dzieje, że określone miejsce lub całe miasto ułatwia mieszkańcom traktowanie go jako swoje, co bywa tak wyraźne, że odczuwają to także przybysze, zaś inne miasto pozostaje obce lub wręcz wrogie nawet dla tych, którzy tam stale mieszkają? Jaka architektura, jaka struktura miasta, jaki krajobraz miejski sprzyjają zadomowieniu, a jakie mu przeszkadzają?

Na czym w istocie rzeczy polega odrębność, czy i jak ją osiągać we współczesnej architekturze, aby była nie tylko pamiątką z przeszłości, lecz także funkcjonującym czynnikiem swojskości? Będziemy pytać nie tylko o jakość architektury, lecz także o sposób wprowadzenia zmian przestrzennych w życie miasta. Czy jest to zadanie tylko dla architektów? Czy może profesjonaliści winni szukać partnerów w spoleczeństwie i wladzach publicznych?

Stworzenie człowiekowi dachu nad głową, pod którym będzie mógł i chciał się zadomowić, to przecież jedno z najbardziej podstawowych zadań architektury. Stworzenie lziom swojskiego krajobrazu kulturowego to ogólniejszy wymiar tego samego zadania. Do takiego właśnie rezultatu zmierza tytułowa idea swojskości. Prościej można powiedzieć, że idea ta zachęca do tworzenia architektury krajobrazu miejskiego prowokującej uczucia patriotyczne zarówno te wielkie - narodowe, jak te małe w skali ,,małych ojczyzn". Książka ta jest poprawionym i poszerzonym wydaniem pracy tej samej autorki pt. Idea swojskości w urbanistyce i architekturze miejskiejl. Zasadnicza różnica polega na dodaniu ostatniego rozdziału prezentującego różnego rodzaju badania i doświadczenia zdobyte przez autorkę po napisaniu wspomnianej pracy. Wszystkie pokazują jak można realizować w praktyce ideę swojskości."

Spis treści:
Część I ZAŁOŻENIA
Wprowadzenie
Naczelna teza pracy
Merytoryczny zakres pracy
Idea
Swojskość w architekturze
Architektura i urbanistyka w ujęciu idei swojskości
Swojskość w mieście
Swojskość we współczesnej architekturze polskiej
Określanie pojęć
Miejsce i jego tradycja
Zbiorowość terytorialna - wspólnota terytorialna
OdręblOlłść terytorialna w architekturze Unifikacja i różnorodność w architekturze
Metoda i konstrukcja pracy
Stan badań

Część II SWOJSKOŚĆ I ODRĘBNOŚĆ TERYTORIALNA - PRÓBA
INTERPRETACJA ZJAWISKA
Człowiek, miejsce, lzie - hierarchiczny porządek społeczno-przestrzenny
Odrębność terytorialna - dzieło właściciela-gospodarza
Między odrębnością a powszechnością
Podsumowanie

Część III SWOJSKOŚĆ MIASTA
Miasto - miejsce zbiorowości skoncentrowanej
Miasto jako centrum - miejsce wszechstronnej wymiany
Miasto - hierarchiczna konstrukcja społeczno-przestrzenna
Miasto - szczególny sposób życia Dzielnica jako ostoja swojskości
Śródmieście i centrum dzielnicy jako ośrodki swojskości
Miejsca niezwykłe a swojskość miasta
Miasto w czasie i przestrzeni
Podsumowanie

Część IV O CELOWOŚCI IDEI
Stan swojskości w Polsce
Polskie postawy i opinie na temat swojskości
Idea swojskości a współczesne kierunki architektury i urbanistyki
Nowa rola profesjonalistów: architektów, urbanistów, konserwatorów

IV Podsumowanie

Część V DROGA KU REALIZACJI IDEI
Czy mieszkańcy Dębnik akceptują ochronę krajobrazu
"Miejsca magiczne: Warszawy
Jaki jest rynek w Krzeszowicach, a jaki powinien być?
Krakowie piszą dzieci z krakowskich szkół podstawowych
Co myślą mieszkańcy o osiedlu Złotego Wieku w Nowej Hucie
Osiedle Bukowska - "blokowisko", które mimo wszystko bywa swojskie
Edukacja na rzecz związków swojskości
Aneks - STAN BADAŃ
Nauki humanistyczne
Geografia
Architektura
Ujęcia syntetyczne
Literatura
Źródła ilustracji
Streszczenia