O tożsamości urbanistyki

Wielodyscyplinarność urbanistyki jest źródłem „lingwistycznego“ problemu jej tożsamości. Język świadczy o dojrzałości naukowej dyscypliny. Jej zdolność do wyrażania istoty badanej rzeczywistości, właściwego formułowania problemów i poprawność proponowanych rozwiązań zależą w znacznej mierze od trafnego doboru środków wyrażenia, zapisywania, przenoszenia i komunikowania myśli. Sformułowanie L. Chwistka: „wielość rzeczywistości“ dobrze pasuje do rzeczywistości urbanistycznej. Dwoistość natury miasta, które jest bytem kulturowym podlegającym prawom przyrody, sprawia, że poszukiwanie wspólnego języka, a nawet próba zbliżenia się do takiego stanu, jest w tym przypadku zadaniem podobnych do przysłowiowej „kwadratury koła“. Jednak zakorzeniony w nauce mit o jedności przyrody, a także względy praktyczne przemawiają za tym, aby jakiś czas podejmować tego rodzaju wysiłek.

Przedmiotem tej książki są trzy wątki tematyczne, które zdaniem Autora wpływają znacząco na obliczenie urbanistyki. Są to: 1) Inspiracje strukturalne przestrzeni życia miejskiego, 2) racjonalność urbanistycznych procesów decyzyjnych oraz 3) rola, jaką mogą w nich odgrywać strategie rozwoju. Kwestie te są wzajemnie powiązane a ów logiczny związek będzie dla urbanistyki coraz ważniejszy.

Spis treści:
Wstęp
Podziękowania
I. Język a urbanistyka rzeczywistości
Język a tożsamość urbanistyki
Język przestrzeni urbanistycznej
Definiowanie miasta i urbanistyki
Miasto
Urbanistyka
Kierunki integracji
Wymiary urbanistyki a teorie urbanistyczne
Nowe ujęcie zintegrowane – bloki programowe
Urbanistyka w działaniu: między urbanistyką strategiczną i operacyjną

II. „ Architektonika“ przestrzeni miejskiej
Przestrzeń miejska
„ Architektonika“ a przestrzeń miejska
Przestrzeń a struktura architektoniczno- urbanistyczna
Forma i materia urbanistyczna
Forma urbanistyczna
Harmonia: Wymiary artystyczne urbanistyki
Materia urbanistyczna
Struktura przestrzenna a życie miasta
Struktura przestrzenna miasta
Przestrzeń podróży i powrotów
Tożsamość kulturowa przestrzeni urbanistycznej

III. Urbanistyka a racjonalność
Racje decyzji urbanistycznej
Ład przestrzenny a porządek urbanistyczny
Wartości, potrzeby, kontakty, konflikty
Łagodzenie konfliktów urbanistycznych
Skuteczność i racjonalność a misja urbanistyki
Racjonalność a teorie planowania urbanistycznego
Urbanistyka a polityka
Problemy urbanistyki a polityki: porządkowanie wspólnego zbioru
Problemy polityczne urbanistyki (PU)
Problemy urbanistyczne polityki (UP)
Problemy współdziałania (PiU)
Polityka a koncepcje ładu przestrzennego
Podejście „klasyczne“
Interpretacje „innowacyjne“
Podejście pragmatyczne

IV. Strategiczny wymiar urbanistyki
Urbanistyczne strategie rozwoju
Strategie a rozwój urbanistyczny
Strategie selektywne i zintegrowane
W stronę urbanistyki strategicznej
Urbanistyka strategiczna
Czynnik kulturowy w strategiach urbanistycznych
Krystalizowanie i harmonizowanie struktur metropolitacrnych
Strategie rewitalizacji urbanistycznej
Rewitalizacja urbanistyczna
Strategie i projekty rewitalizacji
Programy rewitalizacji
Kulturowy wymiar strategii rewitalizacji
Rewitalizacja a policentryczność
Różnorodność programu funkcjonalnego projektów
Poprawa jakości przestrzeni publicznej

V. Przestrzeń metropolitarna
Suburbanizacja
Problemy z definicją
Wymiary i czynniki suburbanizacji
Teorie suburbanizacji
Metropolizacja i struktury metropolitarne
Metropolizacja
Przestrzeń a struktura metropolitarna
Planowanie w przestrzeni metropolitarnej
Planowanie obszarów metropolitalnych
Interpretacje strukturalne w planowaniu metropolitalnym
Kwestie metodologiczne i koncepcyjne
Plan zagospodarowania przestrzennego obszaru metropolitalnego
Podsumowanie
On the identity of urbanism (summary)
Literatura