Rezydencje średniowieczne na Śląsku
- Dodaj recenzję:
- Producent: Politechnika Wrocławska
-
Dostępność:
Nakład wyczerpany
Oprawa: miękka, Format: 17x24 cm, Stron: 338, liczne fotografie, ryciny, plany, 2003 rok, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej
Rezydencje zajmowały poczesne miejsce w krajobrazie allchitektonicznym średniowiecznego Śląska. Były wśród nich palatia władców, manifestujące poprzez swą okazałość rozbzone ambicje polityczne śląskich ,Henryków, zamki i pałace pomniejszych książąt i biskupów, dwory bogatego rycerstwa oraz podmiejske, warownie siędziby patrycjuszy. Z biegiem czasu jedne z nich były niszczone w wyniku wojen, zamki górskie porzucane na rzecz nizinnych siedzib,jeszcze inne przechodziły gruntowne przekształcenia, znikając pod murami wyrosłych na ich zrębach nowożytnych budynków.
Książka przybliża kilkadziesiąt znanych i nieznanych średniowiecznych siedzib - domów zamkowych, pałaców, wież mieszkalnych. Przywołuje obraz życia na zamkach i rozmaitość dawno zapomniych pomieszczeń jak aule, komnaty, "ciepłe" i "zielone" izby, komory oraz kuchnie. Przeznaczona jest dla badaczy i konserwatorów architektury, archeologów, historyków sztuki i historyków oraz miłośników zabytków Śląska i jego przeszłości.
Spis treści:
Wstęp
Rys historyczny
Przemiany sieci osadniczej na Śląsku do początku XIV w
Geneza założeń mieszkalno-obronnych Topografia i właściciele
Siedziba pańska w dobie rozkwitu władzy książęcej do końca XIII wieku
Pałac w Europie do połowy XIII w
Za Karolingów
Układ przestrzenny i program
Aula
Kaplica
Od palatium do castrum
Rezydencje biskupie
22 Pałace książęce i biskupie na Śląsku
Wrocław - zamek na Ostrowie Tumskim do połowy XIII w
Wleń - zamek do połowy XIII w
Legnica - curia regale Henryka Brodatego
Zamek wrocławski w 2 połowie XIII w
Dwory książęce i biskupie
Milicz - pałac biskupi z końca XIII lub 2 dekady XIV w
Pierwsze przykłady domów na zamku
Geneza wieży mieszkalnej w Europie
Wieża mieszkalna na Śląsku jako siedziba książąt dzielnicowych
Siedziba pańska w czasach rozdrobnienia władzy książęcej i emancypacji rycerstwa od końca XIII wieku do lat 30 XV w
Wzorce europejskie
Dom zamkowy na Śląsku - założenia wielodzielne i jednodzielne
Geneza i usytuowanie budynku
Domy jednoizbowe
Domy dwuizbowe
Domy wieloizbowe
Domy wieloskrzydłowe
Program funkcjonalny Dyspozycja pozioma
Dyspozycja pionowa
Wieża mieszkalna w Europie
Wieża mieszkalna na Śląsku jako siedziba wielkich i średnich feałów do połowy XIV w
Lokalizacja
Obronność
Program
Pytania wokół zamków w Urazie i Jędrzychowie
Siedlęcin - ostatni duży donżon książęcy
Wieże w Świnach i Płoninie jako górskie prywatne donżony warowne
Wieża mieszkalna jako szlacheckie gniazdo rodowe
Bystrzyca Kłodzka - wieża jako siedziba wójta
Dwór wieżowy jako siedziba rycerska na Śląsku do czasu wojen husyckich "Program"
Przykłady wież mieszkalnych z ziemi kłodzkiej
Przykłady wież rycerskich (Gościszów i Lipa)
Wieże mieszkalne z okolic Wrocławia
Wieże z pełną kondygnacją piwniczną (Witków, Wierzbna, Wilków Wielki)
Siedziba pańska w warunkach rozkwitu miast i folwarku pańszczyźnianego od początku XV w do lat 30 XVI w
Wzorce europejskie
Rezydencje książęce na Śląsku
Legnica
Grodziec
Ząbkowice
Dwory zamożnego rycerstwa i patrycjatu
Dwory nieregularne, rozbudowywane wokół starszych wież mieszkalnych
Dwory regularne na planie czworobocznym
Późne wieże mieszkalne jako siedziby jednowioskowego rycerstwa i administratorów dóbr ziemskich
Pałace i dwory miejskie w XIV i XV' w
Dom pański w zespole zamkowym lub dworskim
Lokalizacja
Funkcja
Układ przestrzenny
Schody śrubowe
Program architektoniczny i wystrój pomieszczeń mieszkalnych i reprezentacyjnych
Charakterystyka wnętrz z XIII w
Ściany
Otwory
Stropy i sklepienia
Charakterystyka wnętrz z XIV w
Ściany Polichromie
Otwory i wnęki
Stropy i sklepienia Problem przekryć kaplic
Charakterystyka wnętrz z XV' w i 1 tercji XVI w
Ściany Polichromie Galerie herbowe
Zielone Komnaty
Sklepienia i stropy
Drzwi wewnętrzne
Aule Ciąg aneksów bocznych
Izby
"Ciepłe izby"
Wygląd zewnętrzny budynków
Bryła
Bryła wież
Bryła pałaców
Elewacje i otwory
W XIII wieku i początkach XIV wieku
Od końca XIII do końca XIV w
W XV i 1 tercji XVI w
Wykusze, loggie, belwedery
Warsztat budowlany Chronologia
Materiał i technika budowlana
Mury ceglane
Mury kamienne
Strzępia, rusztowania
Mury stężane drewnem, konstrukcje drewniane wystające z murów
Narożniki z ciosów
Fundamenty
Konstrukcja stropów
Konstrukcja sklepień
Pokrycie dachów
Montaż obramień otworów
Warsztaty budowlane
Zaplecze domu
Kuchnie
Kuchnie w Europie
Kuchnie na Śląsku
Urządzenia grzewcze
Urządzenia sanitarne
Podsumowanie
Bibliografia
Skorowidz wybranych miejscowości z terenu Śląska, ziemi kłodzkiej i Łużyc
Medieval Residences in Silesia Castles, palaces, manor houses, towers (summary)
Więcej książek Oficyny Wydawniczej Politechniki Wrocławskiej znajdziecie tutaj http://www.oficyna.pwr.wroc.pl .
